Πρόκειται για την συνθήκη κατά την οποία η δύναμη του κινητήρα μοιράζεται και στους τέσσερις τροχούς του αυτοκινήτου. Τα πιο διαδεδομένα συστήματα τετρακίνησης είναι τα κατ' επιλογήν συστήματα τετρακίνησης και τα αυτόματα συστήματα τετρακίνησης ...
Ονομασίες συστημάτων τετρακίνησης. 4WD και AWD. Τι είναι, οι διαφορές τους.
4WD. Στα οχήματα με χειροκίνητη επιλογή τετρακίνησης και κοντές σχέσεις μετάδοσης. Οι 2 άξονες κινούνται με την ίδια ταχύτητα. Μεγάλες εκτός δρόμου ικανόντητες. Τα μειονεκτήματα αφορούν στην καταπόνηση του συστήματος μετάδοσης στην άσφαλτο καθώς οι εμπρός και οι πίσω τροχοί κινούνται με την ίδια ταχύτητα και στις στροφές τα διαφορικά να «κουρδίζουν».
AWD. Αυτόματη τετρακίνηση. Οι άξονες κινούνται με διαφορετική ταχύτητα. Πολύ καλή συμπεριφορά σε καλό οδόστρωμα, μειωμένες εκτός δρόμου ικανότητες.
Υπάρχουν μοντέλα τα οποία συνδυάζουν την αυτόματη τετρακίνηση (AWD) με τη χειροκίνητη επιλογή κλειδώματος των 2 αξόνων (4WD). Κάθε κατασκευαστής ονομάζει την τετρακίνηση που προσφέρουν τα οχήματα του με όποιο τρόπο θέλει. Μπορεί να προσφέρει αυτόματη τετρακίνηση και να την ονομάζει 4WD ή το αντίθετο.
Τα πιο διαδεδομένα είδη αυτόματης τετρακίνησης
1) Με κεντρικό διαφορικό.
- Τύπου TORSEN. Το Torsen (Torque Sensing) αποτελείται από ένα πλανητικό σύστημα (μια μηχανική συναρμογή μετωπικών και κωνικών γραναζιών), το οποίο αντιλαμβάνεται τη διαφορά ροπής ανάμεσα στα δύο ημιαξόνια των τροχών.Όταν χρησιμοποιείται ως κεντρικό διαφορικό, η τετρακίνηση είναι μόνιμη. Ανιχνεύει την διαφορά ταχύτητας περιστροφής του εμπρόσθιου και του οπίσθιου άξονα και μεταδίδει περισσότερη ροπή στον δευτερεύοντα άξονα. Η μετάδοση της ροπής είναι συνεχώς μεταβαλλόμενη. Όταν χρησιμοποιείται ως διαφορικό κάποιου άξονα, μεταφέρει την ροπή από τον τροχό του ιδίου άξονα ο οποιος ολισθαίνει στον τρόχο που έχει πρόσφυση. Προσφέρει γρήγορη μεταφορά ροπής. Θεωρητικά μπορεί να μεταφέρει το 100% της ροπής στον άξονα με την μεγαλύτερη πρόσφυση. Στα αρνητικά του είναι το μεγαλύτερο βάρος και η αυξημένη κατανάλωση.
- Συνεκτικός πολύδισκος συμπλέκτης. Ηλεκτρονικά ελεγχόμενος, όταν ανιχνεύσει απώλεια πρόσφυσης, εμπλέκει τον δευτερεύοντα άξονα. Η τετρακίνηση δεν είναι μόμιμη.
- Ηλεκτρονικά ελεγχόμενο κεντρικό διαφορικό περιορισμένης ολίσθησης. Ηλεκτρονικός εγκέφαλος ελέγχει κάθε στιγμή την ροπή που πρέπει να μεταφερθεί στον δευτερεύντα άξονα. Προσφέρει δυνατότητα ρύθμισης. Σε σπόρ και ακριβές κατασκευές.
2) Χωρίς κεντρικό διαφορικό.
- Τύπου Haldex. Ηλεκτρονικά ελεγχόμενος ηλεκτροϋδραυλικός ή ηλεκτρομαγνητικός πολύδισκος συμπλέκτης. Όταν ανιχνεύσει απώλεια πρόσφυσης, εμπλέκει τον δευτερεύοντα άξονα. Δεν είναι μόνιμα τετρακίνητο. Η κίνηση μεταδίδεται στου 2 τροχούς για λιγότερη κατανάλωση. Όταν χάσουν την πρόσφυση οι τροχοί του πρωτεύοντα άξονα εμπλέκεται (συνήθως όταν η περιστροφή των τροχών του πρωτεύοντα άξονα έχουν 90 μοίρες διαφορά από την περιστροφή των τροχών του δευτερεύοντα άξονα) ο δευτερεύων άξονας. Η μετάδοση είναι συνήθως 100%-0% μέχρι και 50%-50% (για τους 2 άξονες). Στα πλεονεκτήματα του, είναι οι λιγότερες φθορές και μικρότερη κατανάλωση (αφού συνήθως η κίνηση μεταδίδεται στον εμπρόσθιο άξονα), το μικρό του μέγεθος και βάρος. Στα μειονεκτήματα του η καθυστέρηση εμπλοκής του οπίσθιου άξονα. Στην πέμπτη γενιά του, το Haldex μεταφέρει μόνιμα ένα μικρό ποσοστό ροπής στον οπίσθιο άξονα (από 5% ανάλογα με το μοντέλο), μειώνοντας έτσι τον χρόνο απόκρισης του συστήματος. Επίσης, ένα άλλο βασικό μειονέκτημα εμφανίζεται όταν κολλήσουν και οι τέσσερις τροχοί του αυτοκινήτου. Τότε, τις περισσότερες φορές, είναι αδύνατη η μετάδοση και στους τέσσερις τροχούς, διότι δεν είναι εφικτή η ενεργοποίηση του συμπλέκτη. Υπάρχουν μοντέλα που δίνουν στον οδηγό την δυνατότητα να «κλειδώσει» τον συμπλέκτη -με ισόποση κατανομή της ροπής- πιέζοντας τον ανάλογο διακόπτη στο ταμπλό ή στην κονσόλα. Κάτι τέτοιο βέβαια επιτρέπεται μόνο με μικρή ταχύτητα -συνήθως μέχρι 30-35χλμ/ώρα- ώστε να μην καταπονείται ο συμπλέκτης ο οποίος μετά από το προδιαγραφόμενο όριο απελευθερώνεται αυτόματα.
3) Με κεντρικό διαφορικό και πολύδισκο συμπλέκτη.
Συνδυασμός των ανωτέρω 2.
4) Με ηλεκτροκινητήρες.
Στην εποχή της επέλασης των ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων, βλέπουμε όλο και περισσότερα οχήματα, στα οποία οι 2 άξονες δεν συνδέονται μεταξύ τους. Αντ' αυτού χρησιμοποιούν ηλεκτροκινητήρα ή ηλεκτροκινητήρες στους δευτερεύοντες άξονες, κάνοντας το όχημα τετρακίνητο.
Το VW GROUP χρησιμοποιεί και τα δύο συστήματα τετρακίνησης.
Συγκεκριμένα τα οχήματα με την μηχανή τοποθετημένη εγκάρσια χρησιμοποιούν το HALDEX, ενώ τα οχήματα με τον κινητήρα τοποθετημένο κατά τον διαμήκη άξονα, χρησιμοποιούν το TORSEN.
